Quy tắc đánh dấu trọng âm

QUY TẮC ĐÁNH DẤU TRỌNG ÂM ( TÂ )

•  Đa số các động từ 2 âm tiết thì trọng âm chính nhấn vào âm tiết thứ 2

Example :

En’joy   co’llect  es’cape        de’stroy     en’joy re’peat   A’llow      as’sist       
ac’cept         re’lax     a’ttract           a’ccent    Ex’plain      de’scend    for’get  
      a’llow        main’tain      con’sent .....

Ngoại trừ : ‘offer, ‘happen , ‘answer , ‘enter , ‘listen , ‘open, ‘finish, ‘study, ‘follow, ‘narrow...      

• Đa số các danh từ và tính từ 2 âm tiết thì trọng âm chính nhấn vào âm tiết thứ 1

Example : 
‘mountain       ‘evening       ‘butcher      ‘carpet           ‘busy           ‘village           ‘summer       ‘birthday     ‘porter           ‘pretty          ‘morning       ‘winter          ‘beggar        ‘table            ‘handsome     .....

Ngoại trừ :   ma’chine     mis’take     a’lone     a’sleep .....

• Danh từ ghép thư­ờng có T chính nhấn vào âm tiết 1 :

Example :

‘raincoat ‘tea- cup        ‘film- maker        ‘shorthand           ‘bookshop      ‘footpath

shortlist    ‘airline           ‘bedroom              ‘typewriter          ‘snowstorm        ‘suitcase

airport      ‘dishwasher               ‘passport              ‘hot- dog                ‘bathroom       ‘speed limit  ‘sunrise

• Tính từ ghép thường có T chính nhấn vào từ thứ 1, nh­ưng nếu tính từ ghép mà từ đầu tiên là tính từ hay trạng từ (Adjective or adverb) hoặc kết thúc bằng đuôi - ED thì T chính lại nhấn ở từ thứ 2. Tương tự động từ ghép và trạng từ ghép có T chính nhấn vào từ thứ 2:

Example :

‘home - sick    ‘air- sick    ‘praiseworthy    ‘water- proof   ‘trustworthy   ‘lighting- fast ,

Nhưng :            

bad- ‘temper                 short- ‘sighted       well-‘ informed        ups’tairs

well – ‘done       short- ‘handed       north- ‘east                   down- ‘stream

well – ‘dressed    ill – ‘treated          down’stairs                         north – ‘west ...

• Các từ kết thúc bằng các đuôi : how, what, where, .... thì TÂ chính nhấn vào vần 1:

‘anywhere     ‘somehow     ‘somewhere     ....  

• Các từ 2 âm tiết bắt đầu bằng A thì  TÂ nhấn vào âm tiết thứ 2:

A’bed       a’bout                         a’bove                       a’back                        a’gain             a’lone              a’chieve                a’like

A’live       a’go                a’sleep           a’broad          a’side              a’buse            a’fraid                      

• Các từ tận cùng bằng các đuôi , - ety, - ity, - ion ,- sion,  - cial,- ically, - ious, -eous, - ian, - ior, - iar, iasm  - ience, - iency, - ient, - ier, - ic, - ics, -ial, -ical, -ible, -uous, -ics*, ium, - logy, - sophy,- graphy - ular, - ulum , thì TÂ nhấn vào âm tiết ngay trước nó:

de’cision      dic’tation       libra’rian        ex’perience           ‘premier          so’ciety          arti’ficial   su’perior    ef’ficiency         re’public         mathe’matics       cou’rageous     fa’miliar          con’venient                
 

Ngoại trừ :    ‘cathonic (thiờn chỳa giỏo),     ‘lunatic (õm lịch) ,   ‘arabic (ả rập) ,  ‘politics (chớnh trị học)  a’rithmetic (số học)

• Các từ kết thúc bằng – ate, - cy*, -ty, -phy, -gy  nếu 2 vần thì TÂ nhấn vào từ thứ 1. Nếu 3 vần hoặc trên 3 vần thì TÂ nhấn vào vần thứ 3 từ cuối lên

‘Senate         Com’municate      ‘regulate        ‘playmate         cong’ratulate             ‘concentrate                ‘activate      ‘complicate,   tech’nology,         e`mergency,              ‘certainty       ‘biology           phi’losophy

Ngoại trừ: ‘Accuracy

• Các từ tận cùng bằng đuôi - ade, - ee, - ese, - eer, - ette, - oo, -oon , - ain (chỉ động từ), -esque,- isque, -aire ,-mental,  -ever, - self   thì TÂ nhấn ở chính các đuôi này :

Lemo’nade          Chi’nese        deg’ree       pion’eer   ciga’rette     kanga’roo   sa’loon         colon’nade Japa’nese                      absen’tee       engi’neer    bam’boo    ty’phoon      ba’lloon      Vietna’mese   refu’gee      guaran’tee            muske’teer     ta’boo         after’noon      ty’phoon,  when’ever           environ’mental

Ngoại trừ: ‘coffee (cà phê), com’mitee (ủy ban)...

•  Các từ chỉ số l­uợng nhấn trọng âm ở từ cuối kết thúc bằng đuôi - teen. Ng­ược lại sẽ nhấn trọng âm ở từ đầu tiên nếu kết thúc bằng đuôi - y  :

Thir’teen four’teen............ // ‘twenty , ‘thirty , ‘fifty .....

•  Các tiền tố (prefix) và hậu tố không bao giờ mang TÂ , mà thu­ờng nhấn mạnh ở từ từ gốc:
• Tiền tố không làm thay đổi TÂ chính của từ:

UN-                 im’portant                 unim’portant

IM-                  ‘perfect                      im’perfect

IN-                  Com’plete                 incom’plete

IR-                   Re’spective               irre’spective

DIS-                Con’nect                    discon’nect

NON-              ‘smokers                    non’smokers

EN/EX-          ‘courage                     en’courage

RE-                 a’rrange                     rea’rrange

OVER-           ‘populated                 over’populated

UNDER-        de’veloped                underde’veloped

Ngoại lệ:       ‘Understatement: lời nói nhẹ đi(n)           ‘Underground: ngầm (adj)

• Hậu tố không làm thay đổi trọng âm của từ gốc:

• Từ có 3 âm tiết:
•  Động từ:
• Trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2 nếu âm tiết thứ 3 có nguyên âm ngắn và kết thúc bằng 1 phụ âm:

              Eg: encounter /iŋ’kauntə/            determine /di’t3:min/

• Trọng âm sẽ rơi vào âm tiết thứ nhất nếu âm tiết thứ 3 là nguyên âm dài hay nguyên âm đôi hay kết thúc bằng 2 phụ âm trở lên:  exercise / 'eksəsaiz/, compromise/ ['kɔmprəmaiz]

 Ngoại lệ: entertain /entə’tein/   compre’hend ……..

• Danh từ:
• Nếu âm tiết cuối (thứ 3) có nguyên âm ngắn hay nguyên âm đôi “əu” 
• Nếu âm tiết thứ 2 chứa nguyên âm dài hay nguyên âm đôi hay kết thúc bằng 2 phụ âm trở lên thì nhấn âm tiết thứ 2

  Eg: potato /pə`teitəu/       diaster / di`za:stə/

• Nếu âm tiết thứ 3 chứa nguyên âm ngắn và âm tiết thứ 2 chứa nguyên âm ngắn và âm tiết thứ 2 kết thúc bằng 1 phụ âm thì nhấn âm tiết thứ 1:

Eg: emperor / `empərə/ cinema / `sinəmə/     `contrary     `factory………

• Nếu âm tiết thứ 3 chứa nguyên âm dài hoặc nguyên âm đôi hoặc kết thúc bằng 2 phụ âm trở lên thì nhấn âm tiết 1

Eg:   `architect……………………………………….          
    Chú ý : tính từ 3 âm tiết tương tự như danh từ